Proces van de scheiding

Proces van de scheiding

Dit had ik niet zien aankomen. Niet voor mezelf, niet met elkaar en dus ook niet voor onze kinderen. We hebben veel geleerd doordat onze kinderen naar KIES gingen.

-Hanneke, moeder drie kinderen, waarvan twee op de basisschool en één op de middelbare-
Vormgeving Marleen Klijn 
 

Scheiden is een reis doormaken die je niet had gepland.
Met het KIES Ouder Kompas ondersteunen we je vanuit de KIES methodiek bij deze reis.

Wil je graag je ervaringen delen met andere gescheiden ouders? Neem voor meer informatie, begeleiding en mogelijkheden voorbijvoorbeeld KIES & Koffie en/of KIES Gescheiden Opvoeden contact op met een KIES professional.
 
 
Illustratie, Marleen  Klijn


Is er nog een weg terug?
Niemand is in het leven vrij van enige hobbels en pijn. Soms zijn de hobbels van het leven zo groot geworden dat ze ook een belemming geven in je relatie. Soms komen oude pijnen in iemands leven boven en vervallen mensen in oude patronen van reageren. Soms is er een combinatie van dingen die maken dat twee voormalig geliefden het leven in een relatie niet langer samen waar kunnen maken.

In veel situaties van een scheiding speelt een samenloop van omstandigheden en veranderingen in het leven of in een persoon. Als een scheiding langer geleden is, kunnen mensen vaak met 'een andere bril' terug kijken en zien dat er wellicht wel kansen waren geweest op herstel van wat een definitieve breuk werd. En dat kan heel jammer zijn als je eigenlijk zo goed bij elkaar past. ALs je denkt aan scheiden maar je relatie ook nog een kans wil geven, kan het daarom goed zijn om eerst eens in gesprek te gaan bij een goede relatie therapeut die bijvoorbeeld werkt met het programma van Sue Johnson 'Hou me vast'. Er zijn ook meerder boeken van haar hand voor therapeuten en volwassenen geschreven waar je misschien al handreikingen bij vindt.
 
Illustratie, Marleen Klijn
 

Je gaat scheiden
Niemand gaat zomaar scheiden. Als je uit elkaar gaat ben je immers ook ooit samen liefdevol gestart en heb je een belangrijke periode in je leven gedeeld. Als je samen kinderen hebt, dan heb je deze gedeelde tijd én het ouderschap van voor en na de scheiding door hen blijvend in je leven. Is de knoop eenmaal door en er echt geen weg terug, dan is dat een heftig besluit dat elke betrokkene raakt.

Dat je uit elkaar bent gegaan is dat een breuk die staat voor, de periode voor én na de scheiding. De breuk kan diep voelbaar zijn in je hart. De ergste pijn, en soms tegelijkertijd de opluchting, is voelbaar rond het moment waarop je besluit te gaan scheiden, rond de aankondiging aan elkaar en periode van vertellen aan anderen dat jullie gaan scheiden of gescheiden zijn. In de eerste twee jaar na de scheiding ervaren de meeste mensen als een periode van het weer meer tot jezelf komen en je eigen nieuw balans hervinden.
 
Scheiding een keuze?
Scheiden is een breuk die zo diep gaat als je 'ziel' of je 'zijn'.
Zelfs als je redelijk nuchter in het leven staat, raakt scheiden je hart een daar waar je ooit verliefd werd en van iemand heebt gehouden of dat misschien nog steeds doet.
Uit elkaar gaan kan een keuze zijn die op allerlei verschillende manieren gemaakt is. Bijvoorbeeld:

  • De scheiding is een keuze van twee volwassen die beiden zien dat hun relatie hen niet langer gelukkig maakt en verrijkt of onmogelijk is geworden en zij los van elkaar beter functioneren. 
  • De scheiding is een keuze van twee volwassenen, waarvan één of beiden bij herhaling elkaar pijn doen, terug vallen in gedrag en hun relatie teveel schade heeft opgelopen en een breuk onvoormijdelijk en onherstelbaar is.
  • De scheiding is en keuze van  beide volwassenen of is éénzijdig aangekondigd en is veroorzaakt door het uitelkaar groeien in ieders persoonlijke dan wel cognitieve ontwikkeling.
  • De scheiding is éénzijdig aangekondigd en voor de ene volwassene eeen opluchting en voor de andere en verrassing. Deze volwassenen zijn mogelijk al langere tijd uit elkaar gegroeid en zijn de connectie in hun relatie al eerder kwijtgeraakt.
  • De scheiding is een onvoormijdelijk gevolg op een situatie die is gegroeid en waar twee volwassenen elkaar al langere tijd niet meer begrijpen, herkennen en niet langer in een gezonde en evenwichtige relatie samenleven.
  • De scheiding is een gevolg van te zware gebeurtenissen om samen in de relatie te kunnen dragen. De  breuk komt voort uit een overlijden van een kind, de zorg voor een zieke partner of kind, financiele problemen, een verslaving of nog anders. De liefde is niet perse voorbij.
  • De scheiding is eeen keuze dan wel gevolg van een combinatie van bovenstaande en/of andere factoren.
 
Goed afronden van je relatie
Het afronden van je relatie doe je in eerste instantie met elkaar. Daarna volgt de officieele weg met professionals die met en voor je regelen wat er wettelijk moet gebeuren. Als je er niet samen uit komt om met elkaar nieuwe afspraken en afstemmingen te maken, dan is er vaak een keuze voor advocaten een kom je eerder tegenover elkaar te staan. Als je beiden bereid bent om tot een zo fijn mogelijke afronding voor jullie zelf en de kinderen te komen dan kan dat meestal via een mediator, het betrekken van de kinderen door gesprek en het KIES Kindplan.

Het goed afronden van de periode die je samen hebt gedeeld, de liefde die ooit was eren en met elkaar op respectvolle manier naar elkaar en voor jezelf heel pure wijze afscheid van nemen, dat klinkt natuurlijk fantastisch.
Het op deze mooie wijze ontbinden van je relatie kan ook echt als je daar samen voor kiest.
Hoe je op deze wijze op een zuivere manier je relatie afsluit? Dat doe je bijvoorbeeld met een mooi ritueel. Je kiest je eigen manier, alles dat bij jullie past en regelt het zelf of met en ritueel begeleider. Enkele voorbeelden:
 
  • Bereid je voor op een periode van onthechten. Dat is in wat je deelde in samen zijn, in de spullen in je leven en het altijd als gezin met elkaar kunnen zijn wat straks niet meer zo zal zijn.
  • Neem jullie tijd om te bespreken wat je deelde dat jullie dierbaar was. Deel waar je aan hecht om te behouden en wat je los wil laten. Deel welke lessen van het leven je leerde en wat je wil blijven koesteren.
  • Besluit dat jullie ouderschap liefdevol willen voorzetten voor jullie kind/kinderen en open blijft staan voor de afspraken die daar voor nodig zijn in de wetenschap dat de behoefte van kinderen en dat wat zij nodig hebben door de tijd heen verandert (en zo ook hoe jij in je leven staat een wat je kunt bieden).
  • Maak eventueel een laatste foto samen en/of als gezin. Dat kan fijn zijn voor de kinderen voor nu en voor later.
  • Als je liefdesringen had, dan kun je deze aan elkaar terug geven of bijvoorbeeld deze laten omsmelten tot een sieraad waarin jullie liefde voor jullie kinderen voor altijd samensmelten en dit aan jullie kind/kinderen schenken. Je kunt bijvoorbeeld ook de ringen en de trouwboekjes of relatie registratiepapieren in een mooie doos meet eeventuele andere herinneringen bewaren voor de kinderen voor later.
  • Neem je eigen tijd ook om af te spreken hoe jullie in stappen willen omgaan met dat wat je voorheen samen had en dat wat je blijft delen. Jullie kind is daar onderdeel van. Bedenk ook dat jullie kind eigen gevoelens, wensen en behoeftes heeft, dat deze kunnen veranderen en dat het voor kinderen moeilijk is dit te delen met jullie als ouders. KIES kan een fijne plek zijn voor kinderen om als kinderen met elkaar te delen wat ze meemaken.
Foto Monique Claes
KIES Mediation
Om je afspraken voor het regelen van de scheiding en het gescheiden ouderschap vorm te geven kun je een afspraak maken met een KIES Mediator. Deze mediator spreekt ook met de kinderen en kan verwijzen voor KIES begeleiding voor kinderen in een groep.
Met de tips en handreikingen die de KIES Mediator en het KIES Kindplan geeft, maak je een goede start voor gezamelijk gescheiden ouderschap in de vorm die bij jullie als ouders én de kinderen past.
 
Scheiden doet lijden
Het oude spreekwoord 'scheiden doet lijden' is er niet voor niets. Daar waar afstand van iets of iemand wordt gedaan, waar wegen scheiden, daar is pijn. Het woord en de beleving van 'lijden' is dan ook niet vreemd. het is wel een uitdaging om het woord om te zetten naar iets anders in je leven. Het woord 'leiden', je eigen leven gaan leiden omdat je feitelijk ook geen bemoeienis meer hebt met de ex-partner waar je van gescheiden bent. Je kunt alleen de leiding nemen over je eigen leven, verder gaan met dat wat bij jou past en hoe je jouw leven vorm wil geven. Bedenk dat hoe je scheiding van invloed is, 'lijden' of 'leiden' ook invloed heeft op jullie kind. Door niet tegen de nieuwe keuzes van dee ander te zijn, maar voor de keuzes van jezelf geef je ook een belangrijk voorbeeld aan jullie kind. En kinderen kunnen prima leven met verschillende voorbeelden. Het verrijkt hen zelfs. Ze leren sneller wat wel en niet bij hen past en waar ze later zelf voor kiezen. Dat leren ze niet doordat hun ouders zich negatief uitlaten over elkaar maar door zelf ervaringen op te mogen doen.
 

Illustratie Marleen Klijn
 
Twee vechten, twee schuld
Een oud gezegde is 'twee vechten, twee schuld'. Een hele lastige als je er van overtuigd bent dat jij juist alle moeite doet om alles zo goed mogelijk en bijvoorkeur zonder strijden probeert af te stemmen of juist uit een irritatie zone probeert te blijven. Het gezegde is er ook niet voor niets. Het staat tenminste voor de invloed die je kunt hebben. Invloed heb je altijd, al was het maar door je houding.

De belangrijkste invloed die je hebt is op jezelf en die ten gunste voor de kinderen. Misschien merk je nu niet veel van de energie die je stopt in bijvoorbeeld het vermijden van of verergeren van een situatie of een conflict, vaak komt het wel ten goede van de kinderen. Soms is een conflict aangaan en laten beoordelen door professionals de beste keuze. Het is dan belangrijk goed te orienteren op de juiste stappen en begeleiding door iemand met kennis van zaken over wat zich voordoet. En dat is meestal per situatie anders. 
 
Illustratie Marleen Klijn

Met een glimlach terugkijken
Is dat niet wat het belangrijkste doel zou moeten zijn van een scheiding? 'Met een glimlach terugkijken' en het liefst met een warm gevoel op de tijd die je ooit samenwas als partners en gezin. Dat je terug kunt blikken met dankbaarheid en waardevolle herinneringen. Dat je terugkijkt en ziet wie je was, wiee jullie met elkaar waren en welke omstandigheden je met elkaar voor stond. Dat je kunt glimlachten om de hobbels die lastig waren en om de wijsheid die je terugkijkend hebt. Dat het goed is zooals het nu is en hoe het was. Dat je elkaar al lange tijd geeleden de hand schudde, misschien een omhelzing gaf, omdat je een dierbaar plekje houdt voor die tijd en de verrijking die het jullie gaf. 

Als je met warmte kunt terug blikken op jullie voormalige relatie, dan is dat waardevol voor jezelf maar vooral ook voor jullie kind. Jullie kind is door jullie relatie op aarde. Jullie kind maakt deel uit van jullie familiesystemen. Jullie kind is ook het begin van een eigen nieuw familiesysteem. Het is enorm waardevol als jullie kind vanuit de liefde die er ooit tussen jullie was, de dankbaarheid voor de relatie en de kracht van een mooie afronding met respectvolle acceptatie en waardering naar elkaar, een eigen sterke basis kan behouden en met die 'zaadjes' voor eigen volgende relaties deze zelf ook weer kan doorgeven.
 
 
En soms lukt dat niet of nog niet. Kinderen voelen dat wel en ze begrijpen het ook. Bij KIES helpen we de kinderen dan hun eigen hart te beschermen en sterker te worden in het kiezen voor zichzelf. KIES is nooit tegen ouders maar is wel speciaal gericht op het  belang van de kinderen en daarmee op het belang van ouders. Lieve ouders, blijf zoveel mogelijk uit conflicten. Voor jezelf én jullie kind. 

KIES werkt samen met