Als er zorgen zijn

Als zorgen verder gaan dan scheidingsproblematiek

Wat moet ik doen bij zorgen?
Wat kan ik doen als er vermoedens zijn van onveiligheid of wanneer specialistische expertise nodig is? Deze vraag ontvangen we als Expertisecentrum Kind en Scheiding bij onze trainingen voor professionals maar ook wel eens van anderen.

In onze programma’s, waaronder KIES, KIES Mediation, JOS (Jeugd, Ouders en Scheiding) en SAMEN Wijzer, bieden wij professionals de mogelijkheid om ondersteuning gericht op kinderen, ouders en betrokkenen te bieden, tijdens en na een scheiding. We werken daarbij vanuit de overtuiging dat kinderen recht hebben op stabiliteit, veiligheid en een stem in de keuzes die hen raken.

Maar niet elke situatie is geschikt voor dezelfde begeleiding of bemiddeling. Soms zijn er signalen die wijzen op dieperliggende, zorgelijke of zelfs onveilige situaties. Dan is méér nodig.

Als signalen meer tonen dan wat al zichtbaar is
De door ons opgeleide professionals bieden we kennis in het herkennen van signalen die kunnen duiden op zorgen, psychische druk, emotionele onveiligheid of manipulatief gedrag. Tegelijkertijd delen we dat:

• Signalen of uitspraken niet automatisch betekenen dat iets ook feitelijk bewezen is
• Het vaststellen van ernstig gedrag meer vraagt dan een gesprek, een vragenlijst of een observatie
• Interpretatie van gedrag of uitspraken zonder forensisch onderzoek kan leiden tot misverstanden en ook tot schade bij kind of ouder.

Wij hanteren een heldere grens:

• Begeleiden en bemiddelen past alleen dan wanneer er voldoende vertrouwen is in de veiligheid van de situatie.
• Bij signalen van structurele onveiligheid of ernstige zorgen, zetten je altijd in op doorverwijzing naar specialistische expertise.

Geen diagnose, wél verantwoordelijkheid
Professionals doen met onze methodieken geen forensisch onderzoek en geven geen oordelen over wat waar is. Maar ze negeren signalen niet en werken niet door waar dat onveilig zou kunnen zijn.

Hun taak is:

• zorgen dat signalen serieus genomen worden;
• hulp en begeleiding niet in te zetten waar dat niet passend of verantwoord is;
• en samen met partners in het netwerk op zoek te gaan naar de juiste route, met oog voor veiligheid, rechtspositie en de belangen van het kind.

Integraal beeld in complexe situatie
Wanneer de zorgen groter worden is er bij organisaties eigen beleid en wijzen wij op steunende vervolgstappen:

• een gedeeld beeld te vormen van de situatie;
• verschillende betrokken professionals met elkaar te verbinden;
• en gezamenlijk te besluiten welke vervolgstappen nodig zijn, inclusief de inzet van gespecialiseerde expertise.

Deze manier van handelen zorgt voor transparantie, voorkomt versnippering, en helpt gezinnen én professionals om te begrijpen wat er werkelijk speelt zonder overhaaste conclusies te trekken.

Wat als de benodigde expertise niet in huis is?
Het is onvermijdelijk: niet elke organisatie en professional beschikt over specialistische kennis van:

• dwingende controle;
• psychisch of systemisch geweld;
• kindermishandeling of verstoting;
• of de invloed van trauma op gedrag en relaties;
• en vergelijkbare problematieken

Wanneer dat het geval is, neem dan als organisatie/professional verantwoordelijkheid door:

• te stoppen met begeleiden waar dat niet veilig of gepast is;
• de situatie te begrenzen;
• en gericht door te verwijzen naar partijen die wél de juiste expertise in huis hebben, zoals gespecialiseerde hulpverlening, jeugdbescherming of forensische gedragsdeskundigen.

Zorgvuldigheid is geen luxe, maar noodzaak
In scheidingssituaties is het risico groot dat zorgen worden weggewuifd als 'ruzie tussen ouders' en als weer een 'vechtscheiding' en 'twee vechten, tweee schuld'. Tegelijkertijd worden er soms ingrijpende beslissingen genomen zónder degelijk onderzoek of hoor en wederhoor. Beide situaties kunnen kinderen (en ouders) grote schade berokkenen.

Daarom pleiten wij voor:

• een zorgvuldige en onderbouwde aanpak bij vermoedens van onveiligheid;
• inzet van specialistische expertise waar dat nodig is;

• en een realistisch beeld van wat begeleiding of bemiddeling wél en níet kan bereiken.

Voor ouders, kinderen én professionals
Ben je professional, mediator of begeleider en signaleer je gedrag of patronen die je zorgen baren? Heb je als ouder het gevoel dat je kind niet gezien of beschermd wordt in een complexe situatie?
Professionals door ons getraind, denken mee, verwijzen door en helpen bij het creëren van helderheid in moeilijke situaties. Want ieder kind heeft recht op een veilige omgeving óók bij scheiding.