Kosten & baten van vroegtijdige scheidingsbegeleiding

Effectieve interventies voor gemeenten: voorkomen is beter én goedkoper

 

Zon Mw Parelprijs Onderzoek KIES

De maatschappelijke realiteit

• 1 op de 3 huwelijken eindigt in een scheiding
• 1 op de 6 scheidingen is inmiddels een complexe of vechtscheiding

   

Dat leidt (te) vaak tot:

• Emotionele en gedragsproblemen bij kinderen
• Schooluitval of achteruitgang in leerprestaties
• Contactverlies met een van de ouders
• Langdurige jeugdzorgtrajecten en juridische escalatie

Schokkend maar een feit:
In 70 tot 80 procent van de gevallen waarin kinderbeschermingsmaatregelen worden opgelegd, is sprake van een vechtscheiding. Deze kosten zijn voor een groot deel te voorkomen.

De kracht van vroegtijdig ingrijpen
Een passende aanbeveling (VNG)

JOS – Jeugd, Ouders en Scheiding
JOS is een vroegtijdige interventie voor gezinnen in (dreigende) conflictscheiding. Onder effectieve deskundige begeleiding krijgen ouders én kinderen hulp bij de verkenning van hun situatie, communicatie, het maken van een plan en wordt escalatie voorkomen en blijft het belang van het kind centraal staan.

Resultaten van JOS:

• Participatie door het gezin zelf
• Verbinding en samenwerking met eigen netwerk
• Inzicht in eigen gedrag,keuzes en (on)mogelijkheden
• Rust keert sneller terug in het gezin
• Het kind blijft buiten het conflict
• De rechter hoeft minder vaak in te grijpen
• Escalatie naar jeugdbescherming wordt voorkomen
• Kortere lijntjes naar juiste trajecten indien nodig

Wat kost het?

• Begeleiding via JOS: relatief laagdrempelig, vaak binnen het bestaande gemeentelijke aanbod
• Een jeugdbeschermingstraject kost gemiddeld €160.000 per kind
• Een JOS-traject voorkomt deze kosten en behoudt het gezin als geheel

"Door tijdige inzet van JOS worden problemen en escalaties voorkomen. Jeugd en jongeren behouden hun ontwikkelingskansen. Dat is onbetaalbaar én goedkoper dan afwachten."

 
Jeugdzorgduim Provincie Noord Brabant

KIES – Kinderen In Een Scheiding
KIES is een bewezen effectieve wetenschappelijk onderbouwde methodiek waarbij kinderen met gescheiden ouders in een groep of individueel begeleiding krijgen. De KIES professional helpt kinderen om te gaan met de scheiding, hun emoties, keuzes en veranderingen. Voor ouders zijn er contact momenten met psycho-educatie.

Voordelen voor gemeenten:

• Voldoet aan participatie en rechten kind
• Vermindert psychosociale problemen bij kinderen
• Verlaagt druk op jeugdhulp en onderwijs
• Versterkt veerkracht en welzijn van kinderen 
• Versterkt ouders door inzicht in hun rol en invloed en geeft handvatten
• Preventieve werking bewezen door meerdere onderzoeken

Financieel

• KIES is relatief goedkoop en makkelijk in te zetten via scholen, CJG of welzijn
• Werkt preventief én curatief en geeft de mogelijkheid tot vroegsignalering
• Bereikt het hele gezin in minder begeleiding bijeenkomsten
• Bereikt per twee KIES professionals tot 10 gezinnen in 10 weken
• KIES voorkomt duurdere zorg op latere leeftijd
• Kortere lijntjes een betere samenwerking bij noodzakelijke verwijzing

"Kinderen kiezen zelf geen scheiding, maar maken die wél mee. KIES zorgt dat zij gezien en gehoord worden."

SAMEN Wijzer voor samenwerking en vroegsignalering binnen kinderopvang en school
SAMEN Wijzer versterkt professionals in onderwijs en opvang. Leerkrachten en pedagogisch medewerkers leren signalen van scheidingsproblematiek herkennen én krijgen tools om passend te handelen of gericht door te verwijzen.

Effect:

• Kennis en voorkomen handelingsverlegenheid binnen eerste netwerk buiten gezin
• Signalering vóórdat problemen vastlopen
• Doorverwijzing naar passende hulp zoals bijvoorbeeld JOS of KIES (Mediation)
• Minder schooluitval en zorgmijding
• Meer samenwerking tussen onderwijs, ouders en hulpverlening
   

Kosten & baten in perspectief

Investeren in preventie is niet alleen menselijk verstandig, maar ook financieel verstandig.

Wat levert het nog meer op?

• Snellere rust en stabiliteit in gezinnen
• Betere ontwikkelingskansen voor kinderen
• Minder druk op jeugdzorg en onderwijs
• Minder langdurige hulptrajecten
• Versterking van het netwerk rond het kind (ouders, scholen, grootouders)
• Meer zelfredzaamheid bij ouders, ook na de scheiding
• Betere samenwerking met netwerk, professionals en organisaties

Aanbevelingen voor gemeenten
Wil je als gemeente gericht investeren in effectieve aanpak van scheiding en vechtscheiding? Overweeg dan:

✔️ Structurele inzet van JOS als vroegtijdig aanbod
✔️ KIES op alle scholen of via CJG / wijkteams
✔️ Implementatie van SAMEN Wijzer in kinderopvang en primair onderwijs
✔️ Gemeentelijke coördinatie via één loket voor kind & scheiding
✔️ Kennisdeling en training voor professionals in sociaal domein

Meer weten of samenwerken?
Neem contact met ons op voor implementatieadvies, training of het opzetten van een traject.
We denken graag mee over beleidsontwikkeling, effectmeting en integratie in het gemeentelijk aanbod.

Bekijk op onze homepagina bij de zoekfunctie de regio’s waar wij te vinden zijn en de projecten waar wij al aan (mee)werken of (mee)werkten.