Scheidingsplan

Scheidingsplan
Als uitgesproken is dat een scheiding volgt, dan is een plan van aanpak noodzakelijk. Want uit elkaar gaan valt op meerdere manieren niet mee. Naast de zorg en aandacht die je als ouders voor je kinderen wil hebben, valt er enorm veel te regelen.

Ondersteuning en hulp
Op deze website is informatie en ondersteuning te vinden. Voor professionele hulp gericht op welzijn en rechten van kinderen bij scheiding, kunnen betrokkenen, via de zoekfunctie op de home pagina, terecht voor contact met (organisaties die werken met) een JOS Verkenner en/of KIES professionals. 

Een JOS Verkenner helpt gezinnen, ouders en kinderen/jongeren, bij het in gesprek gaan over alles van de scheiding. Er is bij een scheiding veel dat ontrafelt, besproken en besloten moet worden voor het maken van een plan van aanpak voor na de scheiding. Met het JOS Gezinsplan kan een mediator of advocaat de scheiding sneller afwikkelen een eventueel heelpen met het ouderschapsplan.
KIES staat voor de effectief bewezen methodiek die jeugd ondersteuning biedt en een stem geeft bij scheiding én ouders helpt bij ouderschap en steunen van hun kind.

Juridische en financiële zaken
Voor zowel juridische als financiële zaken en het opstellen van een beste scheidingsplan waarbij er ook aandacht is voor de kinderen, kunnen ouders bij KIES mediators en advocaten terrecht. Voor verdere professionele ondersteuning en hulpverlening voor betrokkenen kan begeleiding gevonden worden via de zoekfunctie op de homepagina van deze website. 

Checklijst
Deze checklijst helpt ouders bij het organiseren van zaken bij het uit elkaar gaan. Dat is ook in het belang van de kinderen.

• Wat moet je allemaal regelen?
• Zijn er zaken waar de kinderen ook een mening bij zullen hebben? Denk dan aan het gebruiken van het KIES Kindplan. Dit KIES Kindplan is beschikbaar voor verschillende leeftijden en in verschillende talen.
• Vind hier nog meer producten die informatie en/of ondersteuning kunnen bieden.

Wat is al vastgelegd
Als ouders getrouwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben, dan zijn veel financiële zaken wettelijk geregeld voor de scheiding. Lees ook deze brochure van de Rijksoverheid en antwoorden op veelgestelde vragen. Wanneer ouders samenwonen en uit elkaar gaan, is in het samenlevingscontract te vinden welke afspraken je met elkaar hebt gemaakt. 

Rechten en plichten (partner) alimentatie
Bij scheiding na een huwelijk of geregistreerd partnerschap heeft één van de ex-partners soms recht op partneralimentatie. Dit kan zo zijn wanneer één van beiden meer verdiend dan de ander. Voor de lengte van de alimentatie maakt het uit wanneer de scheiding plaats vondt.

Is de scheiding tussen juli 1994 en 1 januari 2020 dan is de alimentatiemaximaal 12 jaar. Voor scheidingen na 1 januari 2020 is de duur van de alimentatie korter; de helft van de duur van het huwelijk, met een maximum van 5 jaar. Daarnaast zijn er nog enkele uitzonderingen. Samenwonende partners betalen geen partneralimentatie als ze uit elkaar gaan.

Alimentatie afspraken
De partneralimentatie kan in onderling overleg afgesproken worden of via de rechter worden geregeld. De afspraken worden vastgelegd in het echtscheidingsconvenant. De rechter gaat bij de berekening uit van zaken zoals inkomen, leeftijd, werk mogelijkheden en het patroon van uitgaven tijdens de relatie.
Soms is er geen recht op verhoging van de alimentatie. Bijvoorbeeld doordat de rechter dat zo heeft bepaald. Een mogelijkheid om af te spreken is ook dat de alimentatie alleen toeneemt, als het inkomen van de ex-partner stijgt wat vervolgens is vastlegt in het echtscheidingsconvenant of de overeenkomst.

Voor later
Wanneer iemand getrouwd was of een geregistreerd partnerschap had, dan heeft ieder meestal recht op de helft van het pensioen van de ander dat is opgebouwd in de tijd dat partners samen waren. Het is belangrijk om binnen twee jaar de scheiding te melden aan het pensioenfonds. Het pensioenfonds zorgt dat het pensioen wordt verdeeld en ieder een eigen deel van het pensioen ontvangt. Als ex-partners samenwoonden, dan hoeven zij pensioen niet te verdelen. Geef bij scheiding dan ook aan je pensioenfonds door dat je geen partner meer hebt. Verdelen van pensioen bij scheiding is ingewikkeld een heeft verschillende mogelijkheden. Vraag daarom altijd hulp van een expert. Bekijk meer informatie hierover op de website van het Nibud.

Wonen en contact hypotheekverstrekker of verhuurder
Wanneer ex-partners samen een koophuis hebben, dan zijn zij meestal ook samen verantwoordelijk voor de hypotheek. Er is sprake van hoofdelijke aansprakelijkheid. Als één van beiden in het huis wil blijven wonen, dan moet de ander uit de hoofdelijke aansprakelijkheid worden ontslagen. Dat kan als de hypotheekverstrekker meewerkt. De bank of verzekeraar wil eerst weten of de achterblijvende partner voldoende inkomen heeft en toestemming verlenen voor er afspraken gemaakt kunnen worden over wie in de woning blijft. Als de bank of verzekeraar akkoord is kan de notaris de hoofdelijke aansprakelijkheid opheffen. Een huis kan meer of minder waard zijn geworden waardoor de winst of het verlies gedeeld moet worden. De Vereniging Eigen Huis  geeft informatie over de mogelijkheid van uitkopen en waaraan men moeten denken als ex partners samen een koophuis hebben. Woonden zij in een huurwoning? Lees dan in het huurcontract wat te doen bij een scheiding. 

Belastingaangifte en - teruggave
Gaan scheiden heeft allerlei gevolgen voor de belastingaangifte en toeslagen. De belastingdienst heeft een persoonlijke checklist bij scheiden die kan helpen. Het uit elkaar gaan heeft mogelijk gevolgen voor het fiscaal partnerschap lees verder op de website van de Belastingdienst. Het is kan verstandig zijn om voorlopige teruggave aan te vragen of voorlopige teruggave te wijzigen via de Belastingdienst. Als er partneralimentatie wordt betaald, dan kan deze worden afgetrokken van de aangifte. Kijk voor meer informatie over wijzigingen bij de belastingdienst hier.

Recht op toeslagen
Bij een scheiding is het mogelijk dat toeslagen veranderen of dat er juist recht is op toeslagen. Wat voor elk van beiden geldt kan via een checklist worden achterhaald. Vul de persoonlijke checklist bij scheiden in op de website van de Belastingdienst of lees meer over uit elkaar gaan en toeslagen. Geef door aan de Belastingdienst door dat je uit elkaar bent. Je kunt ook een proefberekening maken op Bereken uw recht.nl 

Scheiden met kinderen
Doordat ouders kinderen hebben, maakt het voor de toeslagen uit of er eeen keuze is voor co-ouder of niet. Meer daarover is te lezen bij co-ouderschap op de website van het Nibud. Check ook bij de Sociale Verzekeringsbank hoe het zit met de kinderbijslag op de website van de Sociale Verzekeringsbank.

Nieuw financieel plan
Als gevolg van een scheiding verandert de financiële situatie meestal flink. Er zijn inkomsten en kosten voor beiden naast dubbele woonlasten. Misschien gaat één van beiden ook alimentatie betalen. Wellicht zijn er mogelijkheden om meer te gaan werken, groei- of andere mogelijkheden op het werk. Maak tenminste een nieuw overzicht van de inkomsten en uitgaven. Het Persoonlijk Budget Advies of het Geldplan Scheiden op de website van Nibud kan daarbij helpend zijn. 

Verdelen gezamenlijke rekeningen
Tips voor ouders:

• Zorg voor een lijst van (gezamenlijke) rekeningen en noteer welk saldo op deze rekeningen staan op de datum dat je gaat scheiden.
• Bepaal samen wie welke rekening(en) gaat houden en welke rekening(en) jullie willen opheffen.
• Vraag bij de bank na hoe de rekeningen op één naam te zetten.
• Kijk na welke automatische betalingen en incasso´s jullie hebben om aan te passen of stop te zetten als dat kan. 

 
Verzekeringen
Tips voor ouders:

• Zorg voor een lijst van alle lopende verzekeringen die jullie hebben
• Bepaal per verzekering wat er moet gebeuren.
• Het kan voldoende zijn om de naam op de polis te veranderen of in andere gevallen, vooral bij levensverzekeringen, is aanpassen ingewikkelder.
• Kijk ook naar je zorgverzekering.
• Lees bij de Bond van verzekeraars waar je aan moet denken en wie je moet informeren.  

Afspraken in een echtscheidingsconvenant
Als je getrouwd bent, of een geregistreerd partnerschap hebt met kinderen jonger dan 18 jaar, dan heb je een advocaat nodig om bij de rechter een scheiding aan te vragen. Op de website van Rechtwijzer vind je per situatie uitgelegd hoe dit werkt. De scheiding is pas definitief als je de uitspraak van de rechter hebt doorgegeven aan de gemeente, bij de burgerlijke stand waar het huwelijk is gesloten. Meer details over de procedure scheiding vind je op de website de Rechtspraak. 

Soms heb je ook een notaris nodig. Als je eerder een testament had opgesteld en deze wilt wijzigen. Of als je een samenlevingscontract had. Dan moet de notaris dat ontbinden.
De afspraken die je maakt kun je vastleggen in een echtscheidingsconvenant. Maak hiervoor een scheidingsplan en ouderschapsplan. Als jullie ondersteuning en hulp nodig hebben van een mediator of advocaat, dan kun je terecht bij de KIES Mediators die ook de kinderen betrekken bij de scheiding. Vinden jullie het betrekken van jullie kinderen en daardoor voldoen aan de kinderrechten ook belangrijk, wijs hen dan op de mogelijkheid van het opstellen van het KIES kindplan.

Voor vragen ovr scheiden kunnen jullie verder contact opnemen met het Juridisch loket (0900-8020). Je kunt ook gebruik maken van de diensten van een financieel echtscheidingsadviseur op de website van het Register Financieel Echtscheidingsadviseurs RFEA.
 
Kinderalimentatie
Totdat je kinderen 21 jaar zijn, heb je als ouders een onderhoudsplicht. Tot en met hun 18e levensjaar heb je te maken met kinderalimentatie. Met elkaar bepaal je de hoogte van de alimentatie. De rechter stelt het bedrag uiteindelijk vast. Meer informatie over kinderalimentatie vind je op de website van Wijzer in geldzaken.

Ouderschapsplan
Misschien heb je als gezin al een JOS gezinsplan om snel tot afspraken te kunnen komen bij het opstellen van een Ouderschapsplan. Als je samen kinderen hebt, moet je verplicht een ouderschapsplan maken waarin jullie de gemaakte afspraken schrijven die je met elkaar maakt over de kinderen zoals wonen, vakanties, over wie wat betaalt en ontvangt (zoals toeslagen en kinderbijslag), over kinderalimentatie enzovoort. De tegemoetkomingen voor schoolkosten, heffingskortingen, kindgebondenbudget en huurtoeslag gaan naar één ouder. Hetzelfde geldt voor de kinderbijslag. De afspraken die je hierover maakt moeten jullie opnemen in het ouderschapsplan. Als je hier hulp bij nodig hebt kun je ook terecht bij een KIES mediator of advocaat. Wanneer jullie kiezen voor co-ouderschap, vind je een aantal praktische tips op de website van het Nibud. Lees ook wat het co-ouderschap betekent voor je toeslagen op de website van de Belastingdienst. Lees hier verder over het verplichte ouderschapsplan.

AOW, bijstand of andere uitkering
Als je gaat scheiden, dan verandert het recht op AOW, bijstand en andere uitkeringen. Geef z.s.m. aan de uitkeringsinstantie (UWV, SVB, Gemeente) door dat jullie uit elkaar zijn. Wanneer je geen of nauwelijks inkomen na de scheiding en weinig vermogen hebt dan kom je mogelijk in aanmerking voor bijstand. Daarvoor gelden een aantal voorwaarden die vermeld staan op de website van Het Juridisch Loket. Je altijd bent verplicht om aan je ex-partner alimentatie te vragen voor jezelf en jullie kinderen.

Jouw situatie
Voor een persoonlijk overzicht van de stappen die bij jouw situatie passen? Vul dan de tool in (link naar de website van de Rijksoverheid).

Mis je informatie? Neem contact met ons op en laat ons weten wat je zocht.
Voor persoonlijke vragen een begeleiding kan direct contact worden opgenomen met een KIES Mediator of advocaat of KIES coach.