Wij zijn SAMEN Wijzer

Samen weet je meer en kom je verder’

Methodiek SAMEN Wijzer bij scheiding
Scheidingen komen vaak voor. Veel kinderen tussen 0-12 jaar die naar de kinderopvang en onderwijs gaan, groeien op in een situatie waarin hun ouders uit elkaar gaan of zijn.

Voor pedagogisch medewerkers betekent dit dat zij te maken krijgen met de vragen, verhalen en verwachtingen van ouders. Ze werken met kinderen die soms verdrietig, verward of boos zijn, of zich juist terugtrekken. Om deze kinderen goed te kunnen begeleiden, is kennis over de impact van een scheiding op (jonge) kinderen en hun ouders m.b.t. de kinderopvang en/of onderwijs onmisbaar.

Kinderen met gescheiden ouders maken hun eigen proces  door. Afhankelijk van  de situatie en leeftijd en ontwikkelfase, reageren ze  op de scheiding. Vaak  bevinden ze zich in twee werelden met verschillende regels, verwachtingen en emoties. Dit kan verwarrend zijn en hun gevoel van veiligheid beïnvloeden. Pedagogisch medewerkers kunnen een stabiele factor zijn, als zij begrijpen wat kinderen doormaken en nodig hebben. Kennis over hechting, loyaliteitsconflicten en signalen van stress of mogelijke problematieken, helpt om gerichte steun te bieden  bij de begeleiding van de kinderen, in communicatie naar ouders en bij signaleren en verwijzen.

Communicatie met ouders na een scheiding is vaak lastig. Medewerkers moeten bij scheiding situaties weten hoe zij neutraal kunnen blijven, beide ouders kunnen informeren, en het belang van het kind centraal houden zonder partij te kiezen. Scholing en bewustwording zorgen ervoor dat de kinderopvang een veilige, betrouwbare plek blijft voor ieder kind, ongeacht de thuissituatie. Door te investeren in deze kennis en  het werken met de methode SAMEN Wijzer speciaal ontwikkeld voor professionals in de opvang en onderwijs, investeert de organisatie in het welzijn en de ontwikkeling van (jonge) kinderen in een heel kwetsbare periode van hun leven.

Werken met de methodiek
SAMEN Wijzer is een ondersteunende aanpak bij scheiding voor organisaties en professionals die werken met ouders en kinderen. De methodiek biedt basiskennis en handvatten voor professionals in de opvang en onderwijs die in een ondersteunende rol vaak veel met kinderen werken en met ouders te maken hebben. Zij ervaren vaak onvoldoende kennis die nodig is om adequaat te reageren en goed om te gaan met de complexheid van scheidingssituaties, maar hebben er wel continu mee te maken.
Het model SAMEN Wijzer, geeft de organisatie een fundament bij werken met kinderen en ouders bij scheiding en professionals én kinderen en ouders een handreiking om beter om te kunnen gaan met de situatie van de scheiding én de mogelijkheid om problemen te voorkomen of professionele hulp daarvoor in te schakelen.

SAMEN Wijzer is een methode die:

• Vertrouwen en professionaliteit uitstraalt voor professionals in o.a. de opvang (kinderdagverblijf, VSO, BSO en TSO.

• Ouders aanspreekt die op zoek zijn naar ondersteuning bij scheiding

• Duidelijk maakt dat het kind in veilige en professionele handen is

• Bijdraagt aan een organisatie met professionele deskundigheid bij scheiding

Expertise
De training SAMEN Wijzer voor professionals in de kinderopvang en onderwijs, is ontwikkeld door het Expertisecentrum Kind en Scheiding en richt zich op professionals die meer kennis en tools willen opdoen rondom het thema scheiding. De professionals krijgen kennis over ouders en (jonge) kinderen bij scheiding. Ze weten welke vragen, zorgen en behoeften er zijn en wat zij vanuit hun rol, functie en organisatie kunnen bieden.

Het SAMEN Wijzer model
Het model SAMEN Wijzer is opgebouwd uit kernwoorden die staan voor de houding en vaardigheden die professionals nodig hebben in hun ondersteuning aan kinderen en ouders bij een scheiding. Elk onderdeel wordt hieronder toegelicht met voorbeelden en hoe dit praktisch werkt voor professionals, de organisatie en de doelgroep. Het geeft een gefundeerde basis en hulpmiddelen voor in de praktijk.

Aansluiten op wat kinderen nodig hebben in opvang (en onderwijs) en hoe SAMEN Wijzer daarbij helpt
Uit de Landelijke Kwaliteitsmonitor Kinderopvang blijkt dat het welzijn, gedrag en de spelontwikkeling van jonge kinderen in belangrijke mate samenhangen met de manier waarop pedagogisch medewerkers hen benaderen. Kinderen floreren het meest in omgevingen waar zij zich emotioneel veilig voelen, waar ze écht gezien worden en waar sensitief en responsief wordt omgegaan met hun signalen, behoeften en gedrag.

Wanneer kinderen, bijvoorbeeld door een scheiding thuis, stress, onrust of onduidelijkheid ervaren, is die behoefte aan veiligheid en herkenning nóg groter. Ze laten dat vaak niet direct verbaal merken, maar via gedrag, terugtrekking of overprikkeling. Dat vraagt om professionals die deze subtiele signalen kunnen zien, begrijpen én er passend op reageren.

 SAMEN Wijzer is juist voor dit doel ontwikkeld: pedagogisch medewerkers, leerkrachten en begeleiders krijgen handvatten om vroeg signalen van emotionele belasting te herkennen en te duiden in de context van het kind. Ze leren hoe ze stressverlagend kunnen handelen, hoe ze gesprekken met ouders kunnen voeren en hoe ze, indien nodig, tijdig kunnen doorverwijzen naar passende ondersteuning, zoals KIES of JOS.

Daarmee sluit SAMEN Wijzer direct aan bij de conclusies van het LKK,  Landelijke Kwaliteitsmonitor Kinderopvang – Ervaringen van kinderen in de kinderdagopvang-rapport: het gaat niet alleen om structuur of aanbod, maar vooral om de kwaliteit van de interactie en de sensitiviteit voor wat een kind echt nodig heeft.

SAMEN Wijzer helpt pedagogisch professionals om zich bewust te zijn van wat er onder het gedrag van kinderen schuilgaat en om vanuit die bewustwording emotionele veiligheid en verbinding te bieden.

In lijn met de inzichten uit het LKK-onderzoek biedt SAMEN Wijzer een concrete manier om het emotioneel welzijn van kinderen structureel te versterken binnen de dagelijkse praktijk van kinderopvang, peuteropvang en onderwijs.