Jeugdhulp, organisaties en professionals
Complexe scheidingen zijn geen randonderwerp ze vormen vaak de kern van de hulpvraag.
Herken de impact van scheiding binnen jeugdhulp
In een groot deel van de jeugdhulpvragen speelt (complexe) scheiding een cruciale rol, al is dat niet altijd direct zichtbaar. Scheidingsproblematiek is vaak de onderliggende oorzaak van klachten of gedrag van kinderen en jongeren waarvoor hulp wordt gevraagd.
Kinderen kunnen zich terugtrekken, gedragsproblemen ontwikkelen, lichamelijke klachten krijgen zoals buikpijn of hoofdpijn, of kampen met leerproblemen en angst- of depressieve klachten.
Ouders en gezinnen kunnen in complexe en ongezonde situaties en dynamieken komenen waardoor professionele ondrsteuning en hulp nodig is.
Professionals ervaren dilemma’s in het werken met gezinnen in scheiding:
- Hoe blijf je neutraal in het conflict tussen ouders?
- Hoe herken ik meervoudige scheidingsproblematiek?
- Hoe behoud je het belang van het kind centraal, als ouders elkaar bestrijden?
- Hoe ga je om met signalen van ouderverstoting of onveilige situaties zonder in de strijd gezogen te worden?
- Hoe kies je werkelijk voor de rechten en belangen van kinderen?
- Wellke begeleiding is wanneer passend? Wanneer verwijs ik door en waarheen?
Scheiding als structureel thema in de jeugdhulp
Scheidingssituaties leiden niet zelden tot langdurige, complexe trajecten binnen de jeugdhulp. Kinderen groeien op in een loyaliteitsconflict, zonder rust of veiligheid. Ouders verliezen elkaar en soms ook hun kind uit het oog. Er is vaak sprake van escalatie, onduidelijkheid over het gezag of omgang, juridische procedures en wantrouwen jegens hulpverleners.
Deze casussen vragen specifieke kennis, methodische vaardigheden én een duidelijke positionering van de hulpverlener. Alleen dan kan een passende ondersteuning worden geboden die daadwerkelijk werkt aan rust, veiligheid en herstel.
Wat biedt het Expertisecentrum Kind en Scheiding?
Scholing & professionele ontwikkeling
Wij ondersteunen jeugdhulporganisaties met gerichte scholing die zich richt op de verschillende lagen van scheiding en scheidingsproblematiek en specifieke doelgroepen:
- Jeugd
- Ouders
- Samengestelde gezinnen
- Dynamiek bij complexe scheidingen, hoogconflict en juridische escalaties
- Herkenning van loyaliteit en parentificatie
- Kennis over ouderverstoting
- Werken vanuit het kindperspectief, ondanks strijd tussen ouders
- Positionering als professional tussen juridische en emotionele belangen
- Werken volgens actuele richtlijnen binnen de jeugdhulp
Onze scholingen zijn beschikbaar voor uitvoerende hulpverleners, gedragswetenschappers, leidinggevenden en teams. Accreditatie en maatwerk zijn mogelijk.
Praktische tools en methodieken
Om effectief te kunnen werken in situaties van scheiding, bieden wij direct toepasbare instrumenten en methodieken:
- Diverse brochures
- KIES plannen voor diverse doelgroepen
- Handvatten voor het opstellen van begeleidingsplannen bij scheiding
- Gesprekskaarten en screeningsinstrumenten voor kind en ouders
- Methodieken als;
KIES (Kinderen In Een Scheiding) gericht op de veerkracht van kinderen
JOS (Jeugd, Ouders & Scheiding) voor interdisciplinaire inzet bij complexe scheidingsproblematiek -
Koppeling met SAMEN Wijzer om samenwerking met onderwijs en kinderopvang te versterken
Deze tools sluiten aan op de Jeugdwet, de Kwaliteitsstandaard Jeugd en de professionele richtlijnen zoals de Richtlijn Scheiding binnen de jeugdhulp.
Team en organisatie ondersteuning
Wij bieden ondersteuning voor teams en organisaties, praktisch en op beleidsniveau:
- Advies
- Deskundigheidsbevordering en training
- Ondersteuning bij het inbedden van scheidingsproblematiek in beleid en werkprocessen
Samenwerken binnen de keten
Scheidingsproblematiek raakt aan verschillende domeinen: jeugdhulp, onderwijs, huisartsenzorg, rechtspraak, en gemeenten. Wij helpen organisaties om samenwerkingsafspraken te maken die scheiding structureel meenemen in de ketenaanpak.
Waarom investeren in deskundigheid bij scheiding?
1. Scheiding raakt kinderen diep en langdurig
Een scheiding op zichzelf is al een ingrijpende gebeurtenis, maar in complexe situaties waar conflicten, strijd en onveiligheid een rol spelen, ontstaan risico’s op ontwikkelingsproblemen. Deze vormen vallen onder zogeheten ACE's (Adverse Childhood Experiences) en kunnen leiden tot langdurige emotionele, sociale en zelfs fysieke klachten.
2. Niet elke jeugdhulpverlener is voorbereid op scheidingsdynamiek
Scheidingen vragen specifieke competenties die niet standaard in alle jeugdhulpopleidingen zijn opgenomen. Werken met twee strijdende ouders, waarbij het belang van het kind onder druk staat, vraagt training, positionering en rugdekking.
3. Preventie voorkomt zwaardere problematiek
Vroegtijdige herkenning en ondersteuning voorkomt dat kinderen vastlopen, uitvallen op school, depressief raken of op latere leeftijd psychische problemen ontwikkelen.
4. Minder druk op organisaties en systemen
Wanneer scheidingsproblematiek herkend en ondervangen wordt, vermindert dat de duur en zwaarte van hulpverleningstrajecten. Dat bespaart tijd, middelen én voorkomt frustratie bij ouders én hulpverleners.
Kennis, verbinding en richting
Het Expertisecentrum Kind en Scheiding verbindt kennis uit de praktijk, wetenschappelijk onderzoek en professionele richtlijnen tot concrete handelingsmogelijkheden. We bieden inspiratie, ondersteuning en een kompas om met meer zekerheid en effectiviteit om te gaan met één van de meest impactvolle thema’s binnen de jeugdhulp: scheiding.
Meer weten?
Neem vrijblijvend contact op voor maatwerk, scholing of samenwerking. Samen brengen we rust, richting en ruimte terug voor kinderen en gezinnen in scheiding.
